Doktoryzował się z fizyki teoretycznej w 1974 roku na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował najpierw rok w Instytucie Matematycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, potem wiele lat w Centrum Astronomicznym Mikołaja Kopernika PAN w Warszawie, rok na kalifornijskim Uniwersytecie Stanforda i dwa lata na Uniwersytecie Teksaskim w Austin. Od roku 1981, przez wiele lat, prowadził badania i wykładał w zespole kierowanym przez Dennisa Sciamę, słynnego brytyjskiego kosmologa: najpierw na Uniwersytecie Oksfordzkim w Anglii, a później w elitarnej włoskiej Scuola Internazionale Superiore di Studi Avanzati w Trieście. Pierwszą profesurę objął w instytucie, będącym żywą legendą historii współczesnej fizyki - założonym przez Nielsa Bohra w Kopenhadze - Nordisk Institut for Teoretisk Fysik (Nordita).

Należy do kilku stowarzyszeń międzynarodowych oraz jako Old Fellow do Linacre College w Oksfordzie. Od 1993 roku jest profesorem w szwedzkim Göteborgs Universitet, gdzie kieruje katedrą astrofizyki. W roku 2004 dostał od Prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego nominację na polską ("belwederską") profesurę. Jako wizytujący profesor od dwóch lat znów pracuje (zwykle jesienią) w Centrum Kopernika PAN w Warszawie.

Opublikował ponad 200 prac naukowych dotyczących ogólnej teorii względności, czarnych dziur, astrofizyki wysokich energii i teorii akrecji. Wypromował dwanaścioro doktorów, z których kilkoro zostało już profesorami w renomowanych uczelniach USA, Europy i Chin; na przykład, szeroko znani w społeczności astrofizyków, Włoch Piero Madau, Amerykanin Omer Blaes i Polka Ewa Szuszkiewicz.

Czas wolny od wykładów na swym szwedzkim uniwersytecie przeznacza, jak mówi, na naukowe podróże, prace w Warszawie, pisanie, głębokie myślenie o czarnych dziurach, podczas jazdy na górskim rowerze, czytanie, uprawianie pola i popularyzację nauki. Życie w dwóch, a nawet w wielu miejscach na raz jest dziś o wiele łatwiejsze, niż dwadzieścia lat temu, a to dzięki rozwojowi Internetu, telekomunikacji oraz ... tanim biletom samolotowym. Ponieważ podróże lotnicze tak bardzo staniały, coraz liczniejsi studenci i współpracownicy Profesora, ze Szwecji, Włoch, Niemiec, Izraela, Anglii, przyjeżdżają do Starego Gierałtowa, by tu wspólnie pracować nad teorią czarnych dziur.

W początku października tego roku Profesor organizuje tygodniową międzynarodową konferencję na Zamku w Trzebieszowicach, na którą przyjadą (niekoniecznie tanimi liniami) wybitni astrofizycy z Polski, Czech, Niemiec, Rosji, Francji, Anglii, USA, i Izraela. Wszyscy zjawią się w Stroniu Śląskim, na specjalnie dla nich zorganizowanej przez Biuro Promocji Gminy, wycieczce do Jaskini Niedźwiedziej. Profesor planuje wykład na Uniwersytecie w Bielicach (po angielsku, z tłumaczeniem) jednej z tych międzynarodowych sław.

Największą pasją jest opowiadanie o czarnych dziurach. Nie tylko studentom, na specjalistycznych i bardzo matematycznie trudnych wykładach, które prowadzi w Göteborgu i na innych uniwersytetach, ale także wszystkim ciekawym. Ciekawych poznania czarnych dziur jest wszędzie wielu, stad częste popularne wykłady Profesora dla niespecjalistów - również tutaj, na Uniwersytecie w Bielicach, w Domu Gościnnym u Majów. Stąd także jego liczne popularne artykuły w "Świecie Nauki", "Uranii", "Delcie", "Scientific American", "American Journal of Physics", w szwedzkim "Forskning och Framsteg", i innych pismach.

Wiele razy, a ostatnio w "Gazecie Wyborczej", pisał o astrologii. Choć sam jest zdecydowanym przeciwnikiem astrologicznego światopoglądu, negującego wolna wolę, i choć przypomina, że astrologię, jako prowadzący do grzechu zabobon, zawsze potępiał Kościół Katolicki, jest amatorem nieszkodliwej zabawy w astrologię. Dlatego umie stawiać horoskopy. Inne niż gazetowe, gdyż te są zwykłym oszustwem i nie mają nic z astrologią wspólnego. Stawia horoskopy prawdziwe, takie, jakie układano w Średniowieczu.

Nauczył się stawiania horoskopów i astrologii, by ją tym skuteczniej krytykować i zwalczać. Jak mówi, po to, aby uczciwie i kompetentnie krytykować czyjeś poglądy (zwłaszcza publicznie), trzeba je najpierw poznać i, co nie mniej istotne, dopuścić, by mogli poznać je inni. ("Delta" 07/1978)

Od wielu lat pomaga w organizowaniu Dni Otwartych Centrum Kopernika PAN w Warszawie, wykładając i biorąc udział w panelowych dyskusjach. W roku 2005 przygotował specjalnie na Dni Otwarte, wspólnie ze Staszkiem Bajtlikiem, adaptację słynnej sztuki Michaela Frayna "Kopenhaga" w wykonaniu Jana Machulskiego (który grał Nielsa Bohra) i dwojga studentów ze Szkoły Aktorskiej Haliny i Jana Machulskich, a w roku 2006 przygotował interpretacje metafizycznych wierszy Jarosława Marka Rymkiewicza w wykonaniu studentów Szkoły Machulskich.

Henryka chętnie pomagała Kruszynie w wielu jego innych społecznych dziełach, niektórych bardzo udanych (jak założony przez Kruszynę Ośrodek Pomocy Maltańskiej), innych udanych mniej, a nawet w tych z pozoru całkiem szalonych. Może dlatego był Kruszyna nierzadkim gościem w domu Henryki i Profesora, w Starym Gierałtowie. Przyjeżdżał o niezwykłych czasem porach, siadał za kuchennym stołem i opowiadał, rozmawiał, nauczał. Najczęściej o swych planach pomocy potrzebującym, ale też o Platonie, o odpuszczeniu grzechów, o starotestamentowych korzeniach naszej wiary... Pił wtedy niespiesznie z Profesorem dobrą włoską grappę, której z czasem stal się amatorem i znawcą. Niektóre świetne pomysły Kruszyny zainspirowane zostały być może tymi długimi wieczorami przy grappie...

To właśnie Kruszyna namówił kiedyś Profesora na wykład w szkole w Starym Gierałtowie, "O wyższości Świąt Wielkanocy nad Świętami Bożego Narodzenia". Wykład odbył się w wigilię Trzech Króli i zrobił ogromne wrażenie na publiczności, szczególnie na paniach z Kółka Różańcowego. Profesor twierdził bowiem, że jeśli Gwiazda Betlejemska była naturalnym zjawiskiem astronomicznym, to z ewangelicznego jej opisu u Mateusza można wnioskować, że musiała być kometą. Chińczycy już w starożytności skrupulatnie opisywali wszystkie komety, starannie je datując. Porównując Ewangelię Mateusza z datami z chińskich kronik, można ustalić bardzo dokładnie datę narodzin Jezusa. Wynik jest zaskakujący - Jezus urodził się tuż przed żydowską Paschą, czyli naszą Wielkanocą. Stąd wspomniana w tytule wyższość Wielkanocy nad Bożym Narodzeniem.